
Κλιματικές επιπτώσεις
Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφόρησης για τις Δασικές Πυρκαγιές EFFIS υποστηρίζει τις υπηρεσίες που είναι αρμόδιες για την προστασία των δασών από πυρκαγιές στην ΕΕ και τις γειτονικές χώρες και παρέχει στις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επικαιροποιημένες και αξιόπιστες πληροφορίες σχετικά με τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη.
Το EFFIS είναι μέρος του Copernicus, το παρατηρητήριο Γης του Διαστημικού προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο εξετάζει τον πλανήτη μας και το περιβάλλον του προς όφελος όλων των ευρωπαίων πολιτών
Σύμφωνα με το EFFIS η περίοδος Ιούνιος – Αύγουστος 2024 στην Ελλάδα ήταν η ζεστότερη από ποτέ.
Στατιστικά δασικών πυρκαγιών
Οι πυρκαγιές στην χώρα μας το 2024 άφησαν για άλλη μία φορά ένα βαρύ αποτύπωμα σε κατεστραμμένες αστικές και μη περιοχές, οικισμούς, δασικές και αγροτικές εκτάσεις. Η εξέλιξη των δασικών πυρκαγιών στην χώρα μας, όπως αποτυπώνεται στα στατιστικά στοιχεία του EFFIS, έγιναν λιγότερες αλλά καταστροφικότερες.
Υπάρχουν πολλές σοβαρές φωνές για τις επιπτώσεις των πυρκαγιών στα οικοσυστήματα και την αποκατάστασή τους, μεταξύ αυτών η «Πρωτοβουλία για τα Δάση» είναι μια προσπάθεια ομότιμων και τακτικών καθηγητών δασικών πανεπιστημιακών και τεχνολογικών σχολών και τμημάτων, ερευνητών των δασικών ερευνητικών ινστιτούτων της Χώρας, νομικών, ελευθέρων επαγγελματιών και στελεχών της Διοίκησης, που έχουν ασχοληθεί στα πλαίσια των θεματικών και επαγγελματικών τους αρμοδιοτήτων με τη δασική ανάπτυξη και προστασία. Πολύ ενδιαφέρουσα είναι και η θέση του Τμήματος Δασολογίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών για την αποκατάσταση, πρόληψη και αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών.


Κανονισμός Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων
Το 2024 τέθηκε σε ισχύ ο «Κανονισμός Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων» καθιστώντας την Ελλάδα μία από τις πρώτες χώρες της Ευρώπης με παρόμοια νομοθεσία. Ο νόμος, παρά την αυστηρότητά του, έκανε μία σοβαρή προσέγγιση στην πυροπροστασία των ακινήτων στις περιαστικές περιοχές. Η εφαρμογή του το καλοκαίρι 2024 ανέδειξε τις αδυναμίες του και τα σημεία που χρήζουν περαιτέρω διευκρινήσεων και προσαρμογής. Ένα από τα πλέον εμπεριστατωμένα κείμενα που έχει δημοσιευτεί για τον Κανονισμό είναι το Ψήφισμα του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης (ΣΑΘ) ακολουθούμενο από τα δύο Παραρτήματα, Τεχνικό και Νομικό.
Με την κλιματική αλλαγή καθιστά περισσότερες κοινότητες ευάλωτες στις πυρκαγιές σε όλο τον κόσμο και η προσαρμογή μπορεί να απαιτήσει περισσότερη κοινωνική αλλαγή.
Σε άρθρο του Massachusetts Institute of Technology, MIT Technology Review «The quest to build wildfire-resistant homes» η χρήση της οικίας με την έννοια του ατομικού πυρίμαχου καταφυγίου με αποψιλωμένη την γύρω του περιοχή, είναι απλός σαν σχεδιασμός ιδίως στις νέες κατασκευές. Η επιβολή όμως τέτοιων προτύπων αποτελεί πρόκληση για παλαιότερα σπίτια και κοινότητες που χτίστηκαν πριν την θέσπιση του Κανονισμού. Οι πλουσιότερες περιοχές έχουν συνήθως πόρους για να επενδύσουν σε πυρίμαχες αναβαθμίσεις ενώ οι κάτοικοι σε κοινότητες υψηλού κινδύνου και χαμηλότερου εισοδήματος θα υποστούν κυρώσεις, εντείνοντας τις κοινωνικοοικονομικές ανισότητες. Αναφερόμενοι στην Καλιφόρνια που μαστίζεται από σεισμούς και ανεξέλεγκτες πυρκαγιές για πολλά χρόνια, προτείνονται μεταξύ άλλων η συνεχής ενημέρωση των κατοίκων αλλά και ο σχεδιασμός κοινοτικών χώρων π.χ. γυμναστηρίων σαν αντιπυρικών καταφυγίων.
Διαβάστε περισσότερα στο Annual Report.


Πολιτική προστασία
Ευρωπαϊκή Πολιτική Προστασία και Επιχειρήσεις Ανθρωπιστικής Βοήθειας
Πυρκαγιές, σεισμοί, πλημμύρες ή παγκόσμια πανδημία. Τα πρόσφατα γεγονότα αποδεικνύουν ότι καμία χώρα δεν είναι απρόσβλητη από καταστροφές. Σε περιόδους κρίσης, η ταχεία και συντονισμένη αντίδραση είναι απαραίτητη για τη διάσωση ζωών και την ελαχιστοποίηση των ζημιών. Σε αυτό το σημείο παρεμβαίνει το Ελληνικό Κέντρο Συντονισμού Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών του Υπουργείου Κλιματικής κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Ευρωπαϊκά λειτουργεί το Emergency Response Coordination Centre ERCC κάτω από το «European Civil Protection and Humanitarian Aid Operations», η ραχοκοκαλιά της αντίδρασης της ΕΕ σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και η καρδιά του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ.
Λειτουργώντας 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα, 365 ημέρες τον χρόνο, ο κόμβος αντιμετώπισης καταστροφών της ΕΕ έχει ανταποκριθεί σε περισσότερα από 650 αιτήματα για βοήθεια, διασφαλίζοντας την έγκαιρη παροχή στήριξης σε χώρες που έχουν επείγουσα ανάγκη.